Rất nhiều người nhầm tưởng
viêm màng não mủ chỉ là bệnh của riêng trẻ em nhưng thực tế đây là bệnh có thể xảy
ra ở bất kỳ đối tượng nào.
Trong những ngày hè nắng nóng, chúng tôi ghi nhận không
ít các trường hợp đến bệnhviện trong tình trạng cấp cứu vì các tác nhân gây ra
viêm màng não mủ.
Các dấu hiệu bệnh ban đầu
dễ bỏ qua
Sau 3 ngày đi du lịch ở
biển, ông Phạm Văn T, 54 tuổi (Duy Tiên - Hà Nam) đau đầu dữ dội, sốt 39,40C. Lo
ngại ông T, bị tai biến mạch não,gia đình đưa bệnh nhân chuyển thẳng lên Khoa cấp
cứu - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.ThS. Hoàng Bùi Hải, Khoa cấp cứu của bệnh viện
cho biết, khi vào viện, ông T,đã bị cứng gáy, ý thức lơ mơ, điều đáng nói là bệnh
nhân này còn trong tình trạng kích thích vật vã vì sảng rượu, do bản thân bệnh
nhân là một người nghiện rượu lâu năm. Nghi ngờ đây là một trường hợp viêm màng
não mủ, các bác sĩ quyết định chọc dịch não tủy, phát hiện dịch não tủy bị đục, đây
là dấu hiệu quan trọng xác định nguyên nhân gây ra các dấu hiệu lâm sàng của bệnh
nhân viêm màng não mủ do vi khuẩn. Được biết trong mấy ngày đi du lịch, ông T, đã
có dấu hiệu đau đầu,chảy nước mũi, đau họng, hơi sốt nhưng chủ quan nghĩ rằng
do thời tiết nắng nóng nên khi bệnh nặng mới đi bệnh viện.
ThS. Nguyễn Hồng Hà, Phó
Giám đốc Bệnh viện bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, viêm màng não mủ không chỉ
gặp ở trẻ em mà còn có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh thường khởi phát với các triệu
chứng nhiễm khuẩn đường hô hấp trên với các biểu hiện ban đầu như: Sốt cao trên
390C (cũng có trường hợp không sốt cao), chảy nước mũi, ho... vì thế rất dễ nhầm
lẫn với những triệu chứng cảm cúm, viêm họng, viêm mũi. Khi bệnh biến chứng nặng
thì hiệu quả điều trị hạn chế,thậm chí người bệnh có thể tử vong.
Viêm màng não mủ.
Biến chứng nặng ở người
có bệnh lý nền và nghiện rượu
Theo ThS. Hoàng Bùi Hải,
điều trị cho bệnh nhân T, gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân là một người sảng rượu,
ảnh hưởng lớn đến nhận thức của người bệnh, khó đánh giá khả năng biến chuyển bệnh.
Mặt khác người nghiện rượu là đối tượng dễ bị nhiễm khuẩn, do sức đề kháng kém.
Nếu may mắn qua khỏi, rất có thể bệnh nhân sẽ chịu di chứng về vận động, suy giảm
trí nhớ...
ThS. Nguyễn Hồng Hà
cũng cho hay, viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib (Hemophilus influenzae typ b) hay
gặp ở trẻ em nhưng ở người lớn thì rấtnhiều nguyên nhân, các tác nhân thường gặp
là phế cầu khuẩn, não mô cầu, tụ cầu khuẩn. Các vi khuẩn này có thể từ vị trí
tai mũi họng, phổi đi theo đường máu vào trong não hoặc đi theo đường kế cận từ
các ổ nhiễm khuẩn cạnh màng não hoặc cũng có thể đi trực tiếp vào não khi bị chấn
thương nứt vỡ sọ... Vì thế, nhữngngười có các bệnh l nền như tổn thương ở tai,
viêm xoang, chấn thương sọ não,suy giảm miễn dịch là những đối tượng có nguy cơ
cao. Đặc biệt, những người đái tháo đường khi bị nhiễm E.Coli cũng có thể dẫn đến
viêm màng não mủ.
Thời tiết mùa hè thuận
lợi cho nhiều loại vi khuẩn gây viêm màng não mủ
Theo các chuyên gia
truyền nhiễm, nhiều tác nhân gây viêm màng não mủ ở người lớn có điều kiện phát
triển trong mùa hè nóng ẩm, đặc biệtlà tụ cầu khuẩn. Chỉ cần một tổn thương nhỏ
ở tai khiến tụ cầu khuẩn xâm nhập cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho não.
Vì thế vấn đề vệ sinh thân thểvà điều trị triệt để các bệnh lý nền là một biện
pháp quan trọng ngăn chặn viêm màng não ở người lớn.
ThS. Nguyễn Hồng Hà cho
biết, tại Bệnh viện bệnh nhiệt đới Trung ương, mỗi năm có tới vài trăm bệnh nhân
mắc phải viêm màng não mủ đến điềutrị, đa số họ nhập viện với nhiều biến chứng
phức tạp, vì thế có những người may mắn thoát khỏi bàn tay tử thần nhưng phải gánh
chịu nhiều di chứng nặng suốt cuộc đời, mất khả năng lao động, vận động. Khác với
các tác nhân virut khi gây bệnh để lại kháng thể nhưng với các loại vi khuẩn thì
có thể tái nhiễm bệnh bấtkỳ lúc nào có điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập.
Mặc dù đây là bệnh cóthể điều trị khỏi bằng kháng sinh nhưng tình trạng kháng
kháng sinh của vi khuẩn cũng là một khó khăn trong cuộc chiến với bệnh lý này.
Viêm màng não mủ do vi
khuẩn Hib ở trẻ em đã được ngăn chặn bằng
vaccin
Viêm màng não mủ do Hib
ở trẻ em là căn bệnh khá phổ biến, đặcbiệt là ở các nước đang phát triển. Theo
kết quả nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thếgiới (WHO), hằng năm, ước tính khoảng 8
triệu trường hợp viêm phổi, viêm màng não mủ, và khoảng 400.000 trẻ tử vong do
Hib, điều đáng quan tâm là phần lớn số mắc và tử vong ở các quốc gia có thu nhập
thấp. Riêng ở Việt Nam, các kết quả giám sát cho thấy, số trẻ mắc và tử vong do
vi khuẩn Hib gây ra không ngừng tăng lên trong những năm qua. Trước sự đe dọa sức
khỏe trẻ em của vi khuẩn Hib và thẩm định chắc chắn hiệu quả của vaccin Hib, từ
năm 2006, WHO khuyến cáo đưa vaccin Hib vào Chương trình TCMR ở tất cả các nước.
Các nghiên cứu cho thấy nếu trẻ được tiêm đủ mũi vaccin Hib sẽ làm giảm nguy cơ
mắc bệnh do Hib ở trẻ nhỏ tới trên 90%. Các kết quả đánh giá hiệu quả của vaccin
Hib cho thấy ở những nước đã đưa vaccin này vào TCMR một vài năm thì tình hình mắc
bệnh do Hib giảm đi đáng kể. Phòng bệnh do Hib thông qua tiêm chủng ngày càng trở
nên quan trọng khi tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng. Từ 6/2010 tất
cả trẻ em Việt Nam dưới 1 tuổi được tiêm miễn phí vaccin 5 trong 1, trong đó có
thành phần vaccin Hib để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này.
Nguồnsuckhoedoisong.vn
