Định nghĩa
Các hạch bạch huyết là bộ tập trung của các tế bào có
vai trò quan trọng trong khả năng của cơ thể chống lại bệnh tật. Trong viêm hạch
bạch huyết mạc treo ruột, các hạch bạch huyết trong màng ruột gắn vào thành bụng
bị viêm - thường là do kết quả của một bệnh nhiễm trùng đường ruột.
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột xảy ra chủ yếu ở
trẻ em và thanh thiếu niên và thường bắt chước các dấu hiệu và triệu chứng của
viêm ruột thừa. Tuy nhiên, không giống như viêm ruột thừa, hiếm khi viêm hạch bạch
huyết mạc treo ruột nghiêm trọng và tự cải thiện trong một vài ngày hoặc vài tuần.
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột cũng có thể xảy
ra ở trẻ em khỏe mạnh và không có triệu chứng. Trong những trường hợp này, các
hạch bạch huyết sưng được tìm thấy trong kiểm tra hình ảnh cho các vấn đề khác.
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột không gây ra triệu chứng không phải là một mối
quan tâm và ít khi cần đánh giá thêm.
Các triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm hạch bạch huyết
mạc treo ruột có thể kéo dài vài ngày hoặc kéo dài vài tuần. Chúng bao gồm:
Đau bụng, thường tập trung ở phía dưới bên phải, nhưng
cơn đau đôi khi có thể lan rộng hơn.
Sốt.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, các dấu hiệu và
triệu chứng có thể bao gồm:
Tiêu chảy.
Buồn nôn và ói mửa.
Thông thường cảm thấy không khỏe (mệt mỏi).
Đau bụng thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, và
nó có thể khó để biết khi nào nó là một vấn đề cần quan tâm y tế. Nói chung, nếu
đã bất ngờ đau, nặng bụng hoặc đau với sốt, tiêu chảy ra máu hoặc nôn mửa, hãy
gọi cho bác sĩ ngay. Cũng gọi bác sĩ nếu các triệu chứng nhẹ không tốt hơn
trong 5 ngày hoặc lâu hơn.
Nguyên nhân
Các hạch bạch huyết đóng một vai trò quan trọng
trong khả năng của cơ thể chống lại bệnh tật. Khoảng 600 nút rải rác khắp cơ thể
bẫy và tiêu diệt virus, vi khuẩn và sinh vật gây hại khác. Trong quá trình đó,
các nút gần nhất với nhiễm trùng có thể trở nên đau và sưng lên - ví dụ, các hạch
bạch huyết ở cổ có thể sưng lên khi có đau họng. Các nút khác cũng thường sưng
lên nằm dưới cằm và ở nách và bẹn.
Mặc dù ít được biết đến, còn có các hạch bạch huyết
trong trường mạc - các mô mỏng gắn ruột đến thành bụng. Nguyên nhân phổ biến nhất
của các hạch mạc treo ruột sưng là nhiễm virus, chẳng hạn như viêm dạ dày ruột
- thường được gọi là cúm dạ dày. Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột cũng có thể
do nhiễm vi khuẩn Yersinia, có thể đến từ việc ăn thịt heo nấu chưa chín hoặc uống
sữa chưa được tiệt trùng hoặc nước bị ô nhiễm.
Một số trẻ em phát triển một bệnh nhiễm trùng đường
hô hấp trên trước hoặc trong khi viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột, và các
chuyên gia suy đoán rằng có thể có liên kết.
Yếu tố nguy cơ
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột - có hoặc không có
triệu chứng - xảy ra chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên. Các điều kiện có thể
được phổ biến hơn ở bé trai hơn là ở trẻ em gái.
Các biến chứng
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột thường tự cải thiện
và ít khi gây biến chứng. Nhưng nếu các hạch bạch huyết bị sưng là do nhiễm khuẩn
nặng mà không được điều trị, các vi khuẩn có thể lây lan sang máu, nhiễm trùng
có khả năng đe dọa tính mạng (nhiễm trùng huyết).
Kiểm tra và chẩn đoán
Bác sĩ có thể kiểm tra lịch sử y tế và hỏi các dấu
hiệu và triệu chứng khi nào và phát triển thế nào. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu
cầu xét nghiệm để giúp chẩn đoán, bao gồm:
Xét nghiệm máu. Một số xét nghiệm máu có thể giúp xác
định xem đã bị nhiễm trùng và những loại nhiễm trùng.
Nghiên cứu hình ảnh. Cắt lớp vi tính (CT) bụng có thể
giúp phân biệt giữa viêm ruột thừa và viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột. Siêu âm
bụng cũng có thể được sử dụng.
Phương pháp điều trị và thuốc
Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột nhẹ, không biến
chứng và những người do virus gây ra thường tự cải thiện trong vòng vài ngày hoặc
vài tuần. Để giúp giảm bớt sự khó chịu, thuốc giảm đau giảm sốt có thể giúp đỡ.
Bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh cho bệnh nhiễm trùng trung bình đến nặng
do vi khuẩn.
Phong cách sống và biện pháp khắc phục
Đối với viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột đau đớn và
sốt:
Nghỉ ngơi nhiều. Có thể giúp hồi phục.
Uống nước. Chất lỏng giúp ngăn ngừa mất nước từ nôn
mửa, sốt và tiêu chảy.
Áp nhiệt ẩm. Khăn ẩm ấm áp cho vùng bụng có thể giúp
giảm bớt sự khó chịu.
