Theo khuyến cáo của các
chuyên gia y tế, để hạn chế số ca phải đình chỉ thai nghén do rubella, biện pháp
tốt nhất vẫn là chủ động tiêm phòng vắcxin rubella cho phụ nữ.
Khó chẩn đoán
Theo TS Nguyễn Công
Nghĩa, Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học - Chỉ đạo tuyến, Bệnhviện Phụ sản Hà Nội:
“Tuổi thai càng bé thì mức độ nguy hiểm cho thai nhi càng cao. Do đó, vấn đề
quan trọng lúc này là cần xác định bà mẹ có nhiễm rubella hay không? Tuổi thai
như thế nào?”
Thực tế, việc chẩn đoán
thai nhi mắc hội chứng rubella bẩm sinh rất khó vì phải thực hiện qua một số kỹ
thuật như: Làm sinh thiết gai rau thai lúc thai nhi được 12 tuần tuổi, chọc dò nước
ối kiểm tra hoặc lấy máu cuống rốn để xét nghiệm. Hiện nay, 2 kỹ thuật sinh thiết
gai rau thai và lấy máu cuống rốn rất phức tạp, khó thực hiện tại Việt Nam; còn
việc chọc nước ối thì hiệncác chuyên gia y tế tại bệnh viện tuyến trung ương mới
bắt đầu nghiên cứu về kỹthuật này. Do đó, hiện các bác sĩ chỉ còn cách xác định
gián tiếp thông qua việc bà mẹ có bị nhiễm rubella hay không và tuổi thai như thế
nào?
Dù vậy, việc xác định
chính xác tuần thai và việc bà mẹ nhiễm rubella hay không cũng không đơn giản. Bệnh
rubella triệu chứng điển hình là phát ban, mệt mỏi,đau nhức khớp… Nhưng một số
bệnh nhân bị phát ban cũng không chắc là do rubella, mặt khác khi mắc rubella
cũng có thể không có triệu chứng gì. Việc chẩn đoán được hỗ trợ bằng xét nghiệm
máu tìm kháng thể kháng virút rubella, tuynhiên, cũng không hẳn thấy kháng thể
thì chắc chắn bị rubella, còn không thấy kháng thể thì có thể loại trừ hẳn bệnh.
"Chúng tôi thường
tư vấn các thai phụ nên bỏ thai khi nhiễm rubella trong 3 tháng đầu, vì khoa học
đã có bằng chứng, tới 60 - 65% phụ nữ mang thai nhiễm rubella trong 3 tháng đầu
thì thai nhi bị Hội chứng rubella bẩm sinh. Trường hợp thai được 16 tuần thì tư
vấn theo phương thức 50/50, có nghĩa là thai phụ tự quyết định, chấp nhận có thể
50% bỏ thai nhầm, 50% bỏ đúng. Đối với những thai trên 20 tuần, chúng tôi hạn chế
tối đa đình chỉ vì nguy cơ thai nhi nhiễm rubella thấp. Tuy nhiên, cũng chưa thể
chẩn đoán chính xác được rằng thai nhi đã nhiễm bệnh hay chưa”, PGS.TS Nguyễn
Anh Tuấn, Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ cho hay.
Tiêm vắcxin trước khi
mang thai từ 1-3 tháng
Theo PGS.TS Lê Anh Tuấn,
đưa hoạt động tiêm chủng vắcxin rubella vào Chươngtrình tiêm chủng mở rộng. Đây
cũng là khuyến cáo của đại diện Tổ chức Y tế thếgiới (WHO) sau khi tìm hiểu dịch
rubella đang hoành hành tại Việt Nam.
Theo các chuyên gia của
WHO, 20 năm về trước, tại một số nước cũng xảy ra những vụ dịch sốt rubella như
chúng ta bây giờ, tức là vài ba năm dịch lại bùng phát và cũng xảy ra tình trạng
phá thai hàng loạt. Nhưng sau khi các nước áp dụng biệnpháp tiêm chủng vắcxin
ngừa rubella thì bệnh dịch gần như được dập tắt.
Trước mắt, những phụ nữ
trong độ tuổi sinh đẻ nên chủ động tiêm phòng vắcxin rubella trước khi mang thai
từ 1- 3 tháng. "Khi đã tiêm vắcxin rubella rồi thì cần áp dụng biện pháp tránh
thai để tránh có thai ngoài ý muốn”, PGS.TS Lê Anh Tuấn, khuyến cáo.
Tuy nhiên, ngay cả khi đã
tiêm phòng vắcxin trước khi mang thai hay chưa tiêm thì các thai phụ cũng cần tự
phòng bệnh bằng cách cách ly với người bị bệnh,đeo khẩu trang khi tới chỗ đông
người, tốt nhất là nên hạn chế tiếp xúc ở nơi đông người, nhất là nơi đó xảy ra
dịch sốt phát ban do rubella như đang xảy ra ở Hà Nội hiện nay. Ngoài ra, thai
phụ cần ăn nhiều hoa quả để tăng sức đề kháng,tăng cường vệ sinh cá nhân, tránh
tối đa những viêm nhiễm.
Phương Liên
