SỮA, mùa cua, mò cua, mạy mản (Tày), co tin pất
(Thái).
MÔ TẢ:
Cây gỗ to, cao tới hơn
15m. Vỏ dày, có nhiều vết nứt nẻ. Lá mọc vòng, 3 - 8 cái, thường tập trung ở đầu
cành. Phiến lá dày hình thuôn dài, đầu tròn, nhiều gân phụ song song. Cụm hoa hình
xim tán, gồm nhiều hoa nhỏ màu trắng lục, có mùi thơm hắc. Quả nang gồm 2 dải hẹp
và dài. Hạt màu nâu, có mào lông ở 2 đầu. Toàn cây có nhựa mủ.
MÙA HOA QUẢ:
Hoa: Tháng 9 - 10; Quả:
Tháng 10 - 11.
PHÂN BỔ:
Cây mọc hoang ở miền núi
và được trồng ở nhiều nơi lấy bóng mát.
BỘ PHẬN DÙNG:
Vỏ cây loại bỏ lớp bần.
Thu hái vào mùa
xuân, hạ. Phơi hoặc sấy
khô.
THÀNH PHẦN HÓA HỌC:
Alcaloid: Ditain,
echitenin, echitamin (ditamin), echitamidin. Ngoài ra, còn có triterpen: α-amyrin
và lupeol.
CÔNG DỤNG:
Thuốc bổ, sát trùng chữa
thiếu máu, kinh nguyệt không đều, sốt rét, đau bụng, ỉa chảy, lỵ, viêm khớp cấp.
Ngày 1 - 3g dạng thuốc sắc, thuốc bột, rượu thuốc, hoặc cao. Dùng ngoài, vỏ cây
sắc lấy nước đặc rửa chữa lở ngứa, hoặc ngậm chữa sâu răng.
