Định nghĩa
Ung thư bàng quang là một
loại ung thư bắt đầu trong bàng quang, một cơ quan hình cầu ở vùng xương chậu và
chứa nước tiểu. Ung thư bàng quang bắt đầu thường xuyên nhất là các tế bào lót
mặt trong của bàng quang. Ung thư bàng quang thường ảnh hưởng đến người lớn tuổi,
mặc dù nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.
Phần lớn bệnh ung thư bàng
quang được chẩn đoán ở giai đoạn đầu, khả năng điều trị bệnh ung thư bàng quang
được là rất cao. Tuy nhiên, ngay cả giai đoạn đầu bệnh ung thư bàng quang có khả
năng tái diễn. Vì lý do này, bệnh ung thư bàng quang thường trải qua các kiểm
tra theo dõi để tìm tái phát ung thư bàng quang nhiều năm sau khi điều trị.
Các triệu chứng
Dấu hiệu và triệu chứng
ung thư bàng quang có thể bao gồm:
Tiểu ra máu - nước tiểu
có thể xuất hiện màu vàng tối, màu đỏ tươi sáng hoặc màu cola, hay nước tiểu có
thể bình thường, nhưng máu có thể được phát hiện trong kiểm tra kính hiển vi.
Thường xuyên đi tiểu.
Đi tiểu đau.
Nhiễm trùng đường tiểu.
Đau bụng.
Đau lưng.
Gặp bác sĩ nếu có bất cứ
dấu hiệu hoặc triệu chứng lo lắng, chẳng hạn như tiểu ra máu.
Nguyên nhân
Không luôn luôn rõ những
gì gây ra ung thư bàng quang. Ung thư bàng quang có liên quan đến hút thuốc,
nhiễm ký sinh trùng, bức xạ và phơi nhiễm hóa chất.
Ung thư bàng quang phát
triển khi các tế bào khỏe mạnh trong bàng quang, thay vì phát triển và phân
chia một cách có trật tự, các tế bào này phát triển đột biến gây phát triển ra
khỏi kiểm soát và không chết. Những tế bào này tạo thành một khối u bất thường.
Các loại ung thư bàng
quang
Các loại tế bào ung thư
bàng quang, xác định loại ung thư. Các loại tế bào khác nhau trong bàng quang có
thể trở thành ung thư. Loại bệnh ung thư bàng quang xác định phương pháp điều
trị có thể tốt nhất. Các loại ung thư bàng quang bao gồm:
Ung thư tế bào chuyển
tiếp. Ung thư tế bào chuyển tiếp xảy ra ở các tế bào lót bên trong bàng quang.
Các tế bào chuyển tiếp giãn khi bàng quang đầy đủ và co khi bàng quang trống.
Những tế bào này cùng một dòng bên trong niệu quản và niệu đạo và các khối u có
thể hình thành. Ung thư tế bào chuyển tiếp là loại phổ biến nhất của ung thư bàng
quang.
Ung thư biểu mô tế bào
vảy. Tế bào vảy xuất hiện trong bàng quang để phản ứng lại nhiễm trùng và kích
thích. Theo thời gian có thể trở thành ung thư. Ung thư bàng quang tế bào vẩy là
rất hiếm. Tế bào vẩy phổ biến hơn khi bị nhiễm ký sinh nhất định, một nguyên nhân
phổ biến của nhiễm trùng bàng quang.
Ung thư tuyến
(adenocarcinoma). Ung thư tuyến bắt đầu trong tế bào tạo nên các tuyến tiết ra
chất nhầy trong bàng quang. Ung thư tuyến bàng quang là rất hiếm.
Một số ung thư bàng
quang bao gồm nhiều hơn một loại tế bào.
Yếu tố nguy cơ
Không rõ những gì gây
ra ung thư bàng quang, nhưng các bác sĩ đã xác định được các yếu tố có thể làm
tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Các yếu tố rủi ro bao gồm:
Lớn tuổi. Có nguy cơ tăng
ung thư bàng quang theo độ tuổi. Ung thư bàng quang có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi,
nhưng nó hiếm khi được tìm thấy ở những người trẻ hơn 40.
Màu da. Người da trắng
có nguy cơ ung thư bàng quang hơn là người của các chủng tộc khác.
Giới tính. Đàn ông có
nhiều khả năng phát triển bệnh ung thư bàng quang hơn so với phụ nữ.
Hút thuốc lá. Thuốc lá,
xì gà có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang bằng cách gây ra các hóa chất độc
hại tích tụ trong nước tiểu. Khi hút thuốc, quá trình các hóa chất trong khói và
thải trong nước tiểu. Những hóa chất độc hại có thể gây hại niêm mạc của bàng
quang, có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Tiếp xúc với hóa chất
nhất định. Thận đóng một vai trò quan trọng trong lọc hóa chất độc hại từ máu và
di chuyển chúng vào bàng quang. Bởi vì điều này, một số hóa chất có thể làm tăng
nguy cơ ung thư bàng quang. Hóa chất liên quan đến nguy cơ ung thư bàng quang
bao gồm asen, hóa chất dùng trong sản xuất thuốc nhuộm, cao su, da, dệt may và
các sản phẩm sơn. Những người hút thuốc tiếp xúc với hoá chất độc hại có thể có
nguy cơ cao hơn mắc bệnh ung thư bàng quang.
Đã điều trị ung thư. Điều
trị với cyclophosphamide, thuốc chống ung thư làm tăng nguy cơ ung thư bàng
quang. Những người nhận được phương pháp điều trị phóng xạ nhằm vào xương chậu
cho một bệnh ung thư trước đó có thể có nguy cơ cao mắc ung thư bàng quang.
Viêm bàng quang mạn tính.
Nhiễm trùng đường tiểu hoặc viêm kinh niên hoặc lặp lại, chẳng hạn như có thể xảy
ra với việc sử dụng lâu dài ống thông đường tiểu, có thể làm tăng nguy cơ ung
thư bàng quang tế bào vảy. Ở một số vùng trên thế giới, ung thư biểu mô tế bào
vảy được liên kết với viêm bàng quang mạn tính gây ra bởi nhiễm trùng ký sinh được
gọi là bệnh sán máng.
Tiền sử cá nhân hay gia
đình mắc bệnh ung thư. Nếu đã bị ung thư bàng quang, có nhiều khả năng có nó một
lần nữa. Nếu một hoặc một số thân nhân có lịch sử bệnh ung thư bàng quang, có
thể tăng nguy cơ của bệnh, mặc dù hiếm bệnh ung thư bàng quang trong gia đình.
Lịch sử gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng không polyp di truyền (HNPCC),
còn gọi là hội chứng Lynch, có thể làm tăng nguy cơ ung thư trong hệ thống tiết
niệu, cũng như trong đại tràng, tử cung, buồng trứng và các cơ quan khác.
Các biến chứng
Ung thư bàng quang thường
tái phát Bởi vì điều này, người ung thư
bàng quang sống sót thường trải qua thử nghiệm tiếp theo cho năm sau khi điều
trị thành công. Các xét nghiệm sẽ trải qua và bao lâu sẽ tùy thuộc vào loại ung
thư bàng quang và điều trị trong số những yếu tố khác.
Hãy hỏi bác sĩ để tạo
ra một kế hoạch tiếp theo. Nhìn chung, các bác sĩ khuyên nên khám sàng lọc thành
bên trong niệu đạo và bàng quang (soi bàng quang) mỗi 3 - 6 tháng trong bốn năm
đầu tiên sau khi điều trị ung thư bàng quang .Sau đó có thể trải qua soi bàng
quang mỗi năm. Bác sĩ có thể khuyên nên kiểm tra khác tại các khoảng khác nhau.
Những người bị bệnh ung
thư giai đoạn muộn có thể trải nghiệm thường xuyên hơn.
Kiểm tra và chẩn đoán
Chẩn đoán ung thư bàng
quang. Các xét nghiệm và thủ tục được sử dụng để chẩn đoán ung thư bàng quang có
thể bao gồm:
Soi bàng quang. Trong
soi bàng quang, bác sĩ chèn một ống thông (cystoscope) qua niệu đạo, cho phép bác
sĩ nhìn thấy bên trong niệu đạo và bàng quang. Thường nhận được gây mê vùng
trong quá trình soi bàng quang để làm cho thoải mái hơn.
Sinh thiết. Trong soi bàng
quang, bác sĩ có thể thông qua một công cụ đặc biệt qua niệu đạo và vào bàng
quang để thu thập mẫu tế bào nhỏ (sinh thiết) để thử nghiệm. Thủ tục này đôi
khi được gọi là cắt bỏ một phần khối u bàng quang (TURBT). TURBT cũng có thể được
dùng để điều trị ung thư bàng quang. TURBT thường được thực hiện dưới gây mê.
Tế bào học nước tiểu. Một
mẫu nước tiểu được phân tích dưới kính hiển vi để tìm tế bào ung thư trong thủ
tục gọi là tế bào học nước tiểu.
Kiểm tra hình ảnh. Kiểm
tra cho phép bác sĩ kiểm tra cấu trúc của đường tiết niệu. Có thể dùng chất nhuộm
màu được tiêm vào tĩnh mạch. Pyelogram tĩnh mạch là một loại thử nghiệm hình ảnh
X quang có sử dụng thuốc nhuộm để làm nổi bật thận, niệu quản và bàng quang. Chụp
cắt lớp vi tính (CT scan) là một loại thử nghiệm X quang, cho phép bác sĩ xem đường
tiết niệu và các mô xung quanh tốt hơn.
Mức độ ung thư bàng
quang
Sau khi đã xác nhận bị
ung thư bàng quang, bác sĩ có thể thử nghiệm thêm để xác định mức độ hoặc giai đoạn
bị ung thư. Các kiểm tra có thể bao gồm:
CT scan.
Chụp cộng hưởng từ (
MRI ).
Chiếu xương.
X quang ngực.
Các giai đoạn của ung
thư bàng quang là:
Giai đoạn I. Ung thư ở
giai đoạn này xảy ra trong lớp lót bên trong của bàng quang, nhưng không xâm lấn
cơ thành bàng quang.
Giai đoạn II. Ở giai đoạn
này, ung thư đã xâm nhập vào thành bàng quang, nhưng vẫn còn giới hạn trong bàng
quang.
Giai đoạn III. Các tế bào
ung thư đã lan qua thành bàng quang để tới mô xung quanh. Nó cũng có thể đã lây
lan đến tuyến tiền liệt ở nam giới hoặc tử cung hoặc âm đạo ở phụ nữ.
Giai đoạn IV. Giai đoạn
này, tế bào ung thư có thể đã lây lan đến các hạch bạch huyết và các cơ quan khác
như phổi, xương hoặc gan.
Phương pháp điều trị và
thuốc
Điều trị tùy chọn cho bệnh
ung thư bàng quang phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm các loại và giai đoạn của
ung thư, sức khỏe tổng thể và sở thích điều trị. Thảo luận về các tùy chọn với
bác sĩ để xác định những phương pháp điều trị tốt nhất.
Thủ tục phẫu thuật
Các loại thủ tục phẫu
thuật có sẵn có thể dựa trên các yếu tố như giai đoạn của ung thư bàng quang, sức
khỏe tổng thể và sở thích.
Phẫu thuật ung thư bàng
quang giai đoạn đầu. Nếu ung thư rất nhỏ và không xâm lấn thành của bàng quang,
bác sĩ có thể khuyên nên
Phẫu thuật để cắt bỏ khối
u. Sự cắt bỏ khối u bàng quang (TURBT) qua niệu đạo thường được sử dụng để loại
bỏ bệnh ung thư bàng quang được giới hạn trong các lớp bên trong của bàng
quang. Trong TURBT, bác sĩ qua một vòng dây nhỏ thông qua niệu đạo vào bàng
quang. Vòng dây này được dùng để đốt tế bào ung thư với một dòng điện. Trong một
số trường hợp, laser năng lượng cao có thể được sử dụng thay vì điện. TURBT có
thể gây đi tiểu đau hoặc tiểu máu trong một vài ngày sau thủ thuật.
Phẫu thuật để cắt bỏ khối
u và một phần nhỏ của bàng quang. Trong cắt bỏ bán phần bác sĩ phẫu thuật chỉ
loại bỏ phần của bàng quang có chứa tế bào ung thư. Cắt bỏ bán phần có thể là một
lựa chọn nếu ung thư được giới hạn trong diện tích bàng quang có thể dễ dàng loại
bỏ mà không làm tổn hại đến chức năng bàng quang.
Phẫu thuật mang nguy cơ
chảy máu và nhiễm trùng. Có thể gặp đi tiểu thường xuyên hơn sau khi cắt bỏ bán
phần, làm giảm kích thước của bàng quang. Theo thời gian có thể cải thiện, mặc
dù ở một số người nó vĩnh viễn.
Phẫu thuật ung thư bàng
quang xâm hại. Nếu ung thư đã xâm lược các lớp sâu hơn của thành bàng quang, có
thể xem xét
Phẫu thuật để loại bỏ
toàn bộ bàng quang. Thủ thuật cắt bỏ là một hoạt động để loại bỏ toàn bộ bàng
quang, cũng như các hạch bạch huyết xung quanh. Ở nam giới, cắt bỏ thường bao gồm
loại bỏ tuyến tiền liệt và túi tinh. Ở phụ nữ, cắt bỏ gồm việc cắt bỏ tử cung,
buồng trứng và một phần của âm đạo.
Cắt bỏ mang nguy cơ nhiễm
trùng và chảy máu. Ở nam giới, loại bỏ tuyến tiền liệt và túi tinh sẽ gây ra vô
sinh. Nhưng trong đa số trường hợp bác sĩ phẫu thuật có thể cố gắng để lại các
dây thần kinh cần thiết cho việc cương cứng. Ở phụ nữ, loại bỏ các nguyên nhân
gây vô sinh do buồng trứng và mãn kinh sớm ở phụ nữ, chưa có kinh nghiệm trước
phẫu thuật này.
Phẫu thuật tạo ra một cách
mới cho nước tiểu rời khỏi cơ thể. Ngay sau khi cắt bỏ, bác sĩ phẫu thuật tạo
ra cách mới để có thể trục xuất nước tiểu. Những tùy chọn là tốt nhất phụ thuộc
vào bệnh ung thư, sức khỏe và sở thích. Bác sĩ phẫu thuật có thể tạo ra một ống
dẫn nước tiểu bằng cách sử dụng một đoạn ruột. Ống chạy từ thận ra bên ngoài của
cơ thể, nơi nước tiểu chảy vào một cái túi mang trên bụng.
Trong thủ tục khác, bác
sĩ phẫu thuật có thể sử dụng một phần ruột để tạo ra một hồ chứa nước tiểu bên
trong cơ thể. Có thể tiêu thoát nước tiểu từ hồ chứa thông qua một lỗ ở bụng bằng
cách sử dụng một ống thông một vài lần mỗi ngày.
Trong trường hợp lựa chọn,
bác sĩ phẫu thuật có thể tạo ra hồ chứa bàng quang giống như túi. Hồ chứa này nằm
bên trong cơ thể và được gắn vào niệu đạo, cho phép để đi tiểu bình thường. Có
thể cần phải sử dụng một ống thông để rút tất cả các nước tiểu từ bàng quang mới.
Sinh học trị liệu (miễn
dịch liệu pháp)
Sinh học trị liệu đôi
khi được gọi là miễn dịch liệu pháp, hoạt động bằng cách báo hiệu hệ miễn dịch
của cơ thể chống lại các tế bào ung thư. Sinh học trị liệu ung thư bàng quang
thường được quản lý thông qua niệu đạo và trực tiếp vào bàng quang.
Thuốc trị liệu sinh học
được sử dụng để điều trị ung thư bàng quang bao gồm:
Một loại vi khuẩn miễn
dịch. Bacille Calmette - Guerin (BCG) là một loại vi khuẩn sử dụng trong các vắc-xin
lao. BCG có thể gây kích thích bàng quang và gây tiểu máu. Một số người cảm thấy
như bị cúm sau khi điều trị với BCG.
Phiên bản tổng hợp của
một protein hệ miễn dịch. Interferon là một protein mà hệ thống miễn dịch tạo
ra để giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Một phiên bản tổng hợp của interferon được
gọi là interferon alfa, có thể được dùng để điều trị ung thư bàng quang.
Interferon alfa đôi khi được dùng kết hợp với BCG. Interferon alfa có thể gây
ra các triệu chứng giống như cúm.
Liệu pháp sinh học có
thể được quản lý sau khi TURBT để giảm nguy cơ ung thư sẽ tái diễn.
Hóa trị
Hóa trị sử dụng thuốc để
diệt tế bào ung thư. Điều trị hoá chất điều trị ung thư bàng quang thường liên
quan đến hai hoặc nhiều loại thuốc hóa trị liệu sử dụng kết hợp. Thuốc có thể được
qua tĩnh mạch ở cánh tay, hoặc có thể trực tiếp vào bàng quang bằng cách qua ống
thông qua niệu đạo.
Hóa trị có thể được sử
dụng để tiêu diệt tế bào ung thư có thể vẫn còn sau khi phẫu thuật. Nó cũng có
thể được sử dụng trước khi phẫu thuật. Trong trường hợp này, hóa trị có thể teo
khối u đủ để cho phép các bác sĩ phẫu thuật để thực hiện phẫu thuật ít xâm lấn.
Hóa trị đôi khi kết hợp với xạ trị.
Xạ trị
Xạ trị sử dụng năng lượng
cao nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị có thể đến từ một máy bên ngoài cơ
thể (bức xạ tia bên ngoài) hoặc nó có thể đến từ một thiết bị đặt bên trong bàng
quang.
Bức xạ trị liệu có thể được
sử dụng trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u để nó có thể dễ dàng được gỡ bỏ.
Bức xạ trị liệu cũng có thể được sử dụng sau khi phẫu thuật để diệt tế bào ung
thư còn lại. Bức xạ trị liệu đôi khi kết hợp với hóa trị.
Thuốc thay thế
Không có bổ sung hoặc
thay thế phương pháp điều trị ung thư bàng quang đã được tìm thấy để chữa bệnh
ung thư bàng quang. Nhưng các bác sĩ đang học cách để ngăn ngừa ung thư bàng
quang, bao gồm một số phương pháp bổ sung và thay thế. Nếu đang lo lắng về nguy
cơ ung thư bàng quang hoặc ung thư có thể tái diễn, có thể quan tâm trị liệu bổ
sung và thay thế. Nói chuyện với bác sĩ về các tùy chọn.
Vitamin. Trái cây và
rau là cách an toàn nhất để có được các vitamin. Một số nghiên cứu cho thấy liều
lượng lớn các vitamin nhất định, chẳng hạn như vitamin E ở dạng viên thuốc có
thể giúp giảm nguy cơ ung thư bàng quang. Nhưng các nghiên cứu khác đã không tìm
thấy điều này.
Học hỏi thêm là cần thiết
để hiểu những gì là an toàn nhất và hiệu quả nhất. Cho đến lúc đó, tập trung vào
việc ăn nhiều trái cây và rau quả giàu vitamin. Nếu đang quan tâm đến việc bổ
sung vitamin, hãy hỏi bác sĩ về những gì có thể là hợp lý.
Trà xanh. Uống trà xanh
có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe. Nhưng liệu nó có thể làm giảm nguy cơ
ung thư bàng quang là không rõ ràng. Nghiên cứu động vật đã cho thấy hứa hẹn,
nhưng các nghiên cứu ở người là hỗn hợp. Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy những
người uống trà xanh có giảm nguy cơ ung thư bàng quang, trong khi nghiên cứu khác
cho thấy uống trà xanh trong nhiều năm tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Nghiên
cứu thêm là cần thiết để hiểu được trà xanh là hữu ích hay có hại khi nói đến
việc ngăn ngừa ung thư bàng quang.
Đối phó và hỗ trợ
Sống với mối quan tâm bệnh
ung thư bàng quang có thể tái diễn có thể để lại cảm giác như quyền kiểm soát ít
hơn trong tương lai. Nhưng trong khi không có cách nào để đảm bảo không có sự tái
phát của ung thư bàng quang, có thể thực hiện các bước để quản lý căng thẳng.
Theo thời gian sẽ tìm
thấy những gì được làm, nhưng cho đến khi đó, có thể:
Có lịch trình theo dõi
kiểm tra và tái khám. Khi hoàn thành điều trị ung thư bàng quang, hãy hỏi bác sĩ
để tạo ra lịch trình cá nhân kiểm tra tiếp theo. Trước khi theo dõi bằng soi bàng
quang, hy vọng sẽ có ít lo lắng. Có thể lo sợ rằng bệnh ung thư đã trở lại hay
lo lắng về sự khó chịu. Nhưng đừng để điều này dừng buổi đi khám. Thay vào đó,
các kế hoạch để đối phó với mối quan tâm.
Chăm sóc bản thân để sẵn
sàng chống ung thư nếu nó trở lại. Chăm sóc bản thân bằng cách điều chỉnh chế độ
ăn uống bao gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc. Tập thể dục ít nhất 30 phút hầu
hết các ngày trong tuần. Ngủ đủ để đánh thức cảm giác nghỉ ngơi.
Nói chuyện với những người
sống sót ung thư bàng quang khác. Kết nối với những người sống sót ung thư bàng
quang đang trải qua những nỗi sợ hãi giống như đang cảm thấy.
Phòng chống
Mặc dù không có cách nào
bảo đảm ngăn ngừa ung thư bàng quang, có thể thực hiện các bước để giúp giảm
nguy cơ. Ví dụ:
Không hút thuốc. Không
hút thuốc lá có nghĩa là hóa chất gây ung thư trong khói không thể thu thập
trong bàng quang. Nếu không hút thuốc, không bắt đầu. Nếu hút thuốc, hãy nói
chuyện với bác sĩ về hoạch để giúp dừng lại. Các nhóm hỗ trợ, thuốc men và các
phương pháp khác có thể giúp bỏ thuốc lá.
Hãy thận trọng với hóa
chất. Nếu làm việc với hóa chất, hãy làm theo các hướng dẫn an toàn để tránh tiếp
xúc.
Uống nước suốt cả ngày.
Uống nước, đặc biệt là nước làm loãng chất độc hại có thể sẽ tập trung trong nước
tiểu và đào thải nó ra khỏi bàng quang nhanh hơn.
Chọn nhiều trái cây và
rau. Chọn chế độ ăn uống một loạt các loại trái cây và rau nhiều màu sắc. Các
chất chống oxy hoá trong trái cây và rau quả có thể giúp giảm nguy cơ ung thư.
Theo dieu tri
