Định nghĩa
Trào ngược axit sơ
sinh, chính xác hơn gọi là trào ngược dạ dày, là một vấn đề rất phổ biến. Trào
ngược axit sơ sinh xảy ra khi dịch dạ dày lên thực quản.
Mặc dù trẻ sơ sinh trào
ngược axit thường xảy ra sau khi cho bú, có thể xảy ra bất cứ lúc nào bé ho, khóc.
Hầu hết những em bé có trào ngược axit sơ sinh khỏe mạnh.
Trẻ sơ sinh trào ngược
axit thường tự cải thiện khi em bé khoảng 12 đến 18 tháng tuổi. Trong khi đó,
những thay đổi trong kỹ thuật nuôi như bữa nhỏ hơn, cho ăn thường xuyên hơn,
thay đổi vị trí hoặc làm gián đoạn cho bú để ợ hơi - có thể giúp trào ngược được
kiểm soát. Trong một vài trường hợp, thuốc hoặc phương pháp điều trị khác có thể
được khuyến cáo.
Các triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu
chứng của trào ngược axit trẻ sơ sinh có thể bao gồm:
Khạc nhổ.
Khó chịu trong hoặc sau
khi cho ăn.
Ho.
Thở khò khè.
Từ chối ăn.
Khóc khi được đặt nằm, đặc
biệt là sau khi cho bú.
Trong trường hợp nặng,
em bé có thể vặn mình hoặc quay trở lại trong khi khóc và điều này có thể trông
giống như em bé có một cơn động kinh.
Trẻ sơ sinh trào ngược
axit không can thiệp vào sự tăng trưởng của bé. Liên lạc với bác sĩ nếu em bé:
Không tăng cân.
Nôn trớ mạnh, bắn ra miệng.
Trớ chất lỏng màu xanh
lá cây hoặc màu vàng.
Trớ máu hoặc trông giống
như bã cà phê.
Chống lại cho ăn.
Có máu trong phân.
Có dấu hiệu khác của bệnh,
chẳng hạn như sốt, tiêu chảy, khó thở.
Bắt đầu nôn mửa ở độ tuổi
6 tháng tuổi trở lên.
Một số các dấu hiệu có
thể chỉ ra các điều kiện nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày
thực quản (GERD) hoặc hẹp môn vị. GERD là một phiên bản nghiêm trọng của trào
ngược có thể gây đau, nôn mửa và tăng cân kém. Hẹp môn vị là một bệnh hiếm gặp
trong đó thu hẹp van giữa dạ dày và ruột non.
Nguyên nhân
Các nguyên nhân của trào
ngược axit trẻ sơ sinh nói chung là đơn giản. Thông thường, vòng cơ giữa thực
quản và dạ dày (cơ vòng thực quản dưới) thư giãn và mở ra chỉ khi nuốt. Nếu không,
nó đóng kín. Khi cơ này trong quá trình trưởng thành, dịch dạ dày đôi khi có thể
chảy ngược lên thực quản và ra khỏi miệng của bé. Đôi khi bóng không khí trong
thực quản có thể đẩy chất lỏng ra khỏi miệng của bé. Trong trường hợp khác, có
thể chỉ đơn giản là uống quá nhiều, quá nhanh.
Các biến chứng
Hầu hết các trường hợp
trẻ sơ sinh trào ngược acid tự cải thiện mà không gây ra vấn đề cho em bé. Hiếm
khi, trẻ sơ sinh với trào ngược axit có thể dẫn đến chậm phát triển hoặc các vấn
đề thở. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ sơ sinh thường xuyên sinh trào ngược
axit có thể có nhiều khả năng phát triển bệnh trào ngược dạ dày trong thời thơ ấu
sau này.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Chẩn đoán trào ngược
axit trẻ sơ sinh thường dựa trên các triệu chứng của bé và khám lâm sàng. Nếu
em bé khỏe mạnh, sinh trưởng như mong đợi, tiếp tục thử nghiệm có thể không cần
thiết.
Nếu bác sĩ nghi ngờ tình
trạng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như GERD, kiểm tra chẩn đoán có thể bao gồm:
Kiểm tra thí nghiệm. Bác
sĩ của bé có thể làm các xét nghiệm máu và nước tiểu để xác định hoặc loại trừ
nguyên nhân có thể nôn ói và tăng cân kém.
Theo dõi pH thực quản. Để
xác định nếu khó chịu, rối loạn giấc ngủ hoặc các triệu chứng khác có liên quan
với trào ngược, có thể hữu ích khi đo nồng độ axit trong thực quản. Các bác sĩ
sẽ đặt một ống thông qua mũi hoặc miệng của bé vào thực quản. Ống được gắn vào
một thiết bị giám sát nồng độ axit. Em bé có thể cần ở lại bệnh viện trong khi đang
theo dõi.
Chụp cản quang (GI). Nếu
bác sĩ nghi ngờ tắc nghẽn đường tiêu hóa, họ có thể đề nghị một loạt X-quang được
biết đến như là một loạt trên đường tiêu hóa (GI). Trước khi X-quang, em bé được
cho một chất màu trắng, phấn lỏng (Bari) để uống. Bari phủ dạ dày, giúp hiển thị
rõ bất thường hơn trên X-quang.
Nội soi. Bác sĩ có thể
sử dụng thủ tục này để xác định hoặc loại trừ các vấn đề trong thực quản, chẳng
hạn như hẹp hoặc viêm nhiễm (viêm thực quản). Các bác sĩ đặt một ống đặc biệt được
trang bị với một ống kính và ánh sáng thông qua miệng của bé vào thực quản, dạ
dày và đầu ruột non. Các mẫu của bất kỳ mô đáng ngờ có thể được lấy để phân tích.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, nội soi thường được thực hiện dưới gây mê toàn
thân.
Phương pháp điều trị và
thuốc
Hầu hết các trường hợp
trẻ sơ sinh trào ngược acid tự cải thiện. Điều trị có thể bao gồm:
Thay đổi kỹ thuật cho ăn.
Nhỏ hơn, thường xuyên hơn, làm gián đoạn bú để ợ hơi, hoặc giữ em bé đứng thẳng
trong và sau khi ăn có thể là tất cả những gì cần thiết để giảm bớt nôn trớ ở
trẻ sơ sinh. Nếu cho con bú, bác sĩ có thể đề nghị nên loại bỏ các sản phẩm từ
sữa hoặc các loại thực phẩm khác nhất định từ chế độ ăn uống. Nếu ăn sữa bột, đổi
thương hiệu đôi khi sẽ giúp ích.
Thuốc. Nếu em bé khó chịu,
bác sĩ nhi khoa có thể kê toa thuốc thường được sử dụng để điều trị chứng ợ nóng
ở người lớn cho trẻ sơ sinh. Sự lựa chọn có thể bao gồm ức chế H-2, chẳng hạn
như cimetidine (Tagamet), ranitidine (Zantac), hoặc thuốc ức chế bơm proton, chẳng
hạn như omeprazole (Prilosec) hoặc lansoprazole (Prevacid). Điều quan trọng cần
lưu ý rằng trẻ em khỏe mạnh dùng thuốc này có thể phải đối mặt với nguy cơ tăng
các bệnh nhiễm trùng đường ruột và hô hấp. Ngoài ra, sử dụng lâu dài thuốc ức
chế bơm proton có liên quan đến tăng nguy cơ gãy xương cổ tay, hông và cột sống
ở người lớn.
Phương pháp cho ăn thay
thế. Nếu em bé không phát triển tốt, cho ăn lượng calo cao hơn có thể được khuyến
cáo.
Phẫu thuật. Hiếm khi, cơ
thư giãn cho thức ăn vào dạ dày (cơ thắt thực quản dưới) phải được phẫu thuật
thắt chặt để chặn axit có thể chảy ngược vào thực quản. Thủ tục, được gọi là
fundoplication, thường dành cho các em bé có trào ngược đủ nghiêm trọng can thiệp
vào hơi thở hoặc ngăn chặn sự tăng trưởng. Mặc dù phẫu thuật có thể làm giảm
triệu chứng của GERD, các biến chứng nghiêm trọng bao gồm nôn liên tục trong quá
trình cho ăn.
Lối sống và các biện pháp
khắc phục
Ngay cả với điều trị, đôi
khi em bé có thể sẽ vẫn trải nghiệm trào ngược. Để giảm thiểu trào ngược, xem xét
những lời khuyên này:
Để em bé đứng thẳng.
Cho bé bú trong vị trí thẳng đứng. Thực hiện theo từng bước, ăn với 15 đến 30
phút trong tư thế ngồi. Hãy cẩn thận không để chen lấn, rung lắc em bé trong
khi thực phẩm được tiêu hóa.
Hãy thử cho ăn nhỏ hơn,
thường xuyên hơn. Cho bé bú hơi ít hơn bình thường nếu cho bé uống sữa chai hoặc
cắt giảm một chút thời gian cho con bú nếu đang cho con bú.
Hãy dành thời gian cho
em bé ợ. Ợ thường xuyên trong và sau mỗi lần cho ăn có thể thoát không khí từ
trong dạ dày của bé. Để ợ, em bé ngồi đứng thẳng. Tránh bế em bé qua vai,
trong đó đặt áp lực lên bụng của bé.
Kiểm tra núm vú. Nếu đang
sử dụng chai, đảm bảo lỗ ở núm vú có kích thước phù hợp. Nếu nó quá lớn, sữa sẽ
chảy quá nhanh. Nếu nó quá nhỏ, em bé có thể thất vọng và nuốt gọn không khí. Lỗ
của núm vú có kích thước phù hợp sẽ cho phép một vài giọt sữa rơi ra ngoài khi
cầm chai lộn ngược.
Công thức ăn đặc hoặc sữa
mẹ. Nếu bác sĩ thông qua, thêm một lượng nhỏ ngũ cốc gạo vào sữa bột hoặc sữa mẹ.
Có thể cần phải mở rộng lỗ núm vú để chắc chắn rằng em bé có thể uống các chất
lỏng đặc hơn.
Hãy nhớ rằng, trẻ sơ
sinh trào ngược axit thường ít gây ra vấn đề.
