Định nghĩa
Ngoại tâm thu thất (PVC), nhịp tim đập bất thường khởi
phát từ một trong hai buồng dưới của tim (tâm thất). Những nhịp đập sớm phá vỡ
nhịp điệu tim bình thường, đôi khi cảm thấy bỏ qua nhịp và đánh trống ngực. Các
cơn co tâm thất sớm rất phổ biến - chúng xuất hiện ở hầu hết mọi người tại một
số thời điểm.
Các cơn co tâm thất sớm còn được gọi là:
Phức bộ tâm thất sớm.
PVC.
Nhịp thất sớm.
Nhịp lạc chỗ.
Ngoại tâm thu thất.
Nếu đôi khi có nhịp đập sớm, nhưng là một người khỏe
mạnh, nói chung không có lý do để lo lắng, và không cần thiết điều trị. Nếu có
các triệu chứng thường xuyên hoặc có bệnh cơ tim, có thể cần điều trị để giúp cảm
thấy tốt hơn và điều trị bệnh tim tiềm ẩn.
Các triệu chứng
Các cơn co thắt tâm thất sớm không có triệu chứng.
Nhưng có thể cảm thấy một cảm giác kỳ lạ ở ngực, chẳng hạn như:
Trống ngực.
Rung.
Bỏ lỡ nhịp đập.
Tự thấy rõ nhịp tim.
Nếu cảm thấy trống ngực, một cảm giác tim đập nhanh
hoặc cảm giác lạ ở ngực, liên hệ với bác sĩ. Sẽ được xác định nguồn gốc của những
triệu chứng này. Các cơn co thắt tâm thất sớm có thể là vấn đề, nhưng các điều
kiện khác cũng có thể là nguyên nhân, bao gồm cả các vấn đề nhịp tim khác, vấn đề
về tim nghiêm trọng, lo lắng, thiếu máu hoặc nhiễm trùng.
Nguyên nhân
Trái tim được tạo thành từ bốn buồng - hai tâm nhĩ và
hai tâm thất. Nhịp điệu của tim bình thường được điều khiển bằng nút xoang nhĩ
(SA node) - hay nút xoang - khu vực của các tế bào đặc biệt nằm ở tâm nhĩ phải.
Máy tạo nhịp tim tự nhiên này tạo ra xung điện kích hoạt nhịp tim bình thường.
Từ nút xoang, xung điện đi qua tâm nhĩ đến tâm thất gây ra co và bơm máu ra phổi
và cơ thể.
Các cơn co tâm thất sớm là các cơn co bất thường bắt
đầu trong tâm thất. Những cơn co thắt ngoại lai thường sớm hơn nhịp tim thường
xuyên tiếp theo. Và thường bị gián đoạn theo thứ tự bình thường, đó là tâm nhĩ đầu
tiên, sau đó tâm thất. Kết quả là, các nhịp ngoại lai thường ít hiệu quả trong
việc bơm máu cho cơ thể.
Tại sao nhịp đập sớm xảy ra
Những lý do không phải luôn luôn rõ ràng. Một số kích
hoạt, các bệnh tim hoặc thay đổi trong cơ thể có thể làm cho điện của các tế bào
trong tâm thất không ổn định. Bệnh tim cơ bản hoặc sẹo cũng có thể gây ra xung điện
lạc chỗ. Các cơn co thắt tâm thất sớm có thể liên quan:
Thay đổi hoặc mất cân bằng điện giải trong cơ thể.
Một số thuốc, bao gồm thuốc chữa bệnh hen.
Rượu hoặc ma túy.
Tăng mức adrenaline trong cơ thể, gây ra bởi tập thể
dục, caffeine hoặc lo lắng.
Tổn thương cơ tim do bệnh động mạch vành, bệnh tim bẩm
sinh, tăng huyết áp hoặc nhiễm trùng (viêm cơ tim).
Yếu tố nguy cơ
Các chất kích thích sau đây, vấn đề và kích hoạt có
thể làm tăng nguy cơ bị các cơn co tâm thất sớm:
Caffeine.
Uống rượu.
Sử dụng thuốc lá.
Tăng huyết áp.
Lo lắng.
Bệnh tim tiềm ẩn, bao gồm cả bệnh tim bẩm sinh, bệnh
động mạch vành, nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim và bệnh cơ tim.
Các biến chứng
Nếu có các cơn co thắt tâm thất sớm thường xuyên hoặc
các mẫu nhất định của các cơn co thắt sớm thất, có thể có nguy cơ phát triển các
vấn đề về nhịp tim (loạn nhịp tim). Hiếm khi, đi cùng với bệnh tim tiềm ẩn, các
cơn co thắt sớm thường xuyên có thể dẫn đến hỗn loạn, nhịp tim nguy hiểm và có
thể đột tử do tim.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Nếu bác sĩ nghi ngờ có các cơn co thắt sớm thất, đầu
tiên có thể chỉ định là điện tim. Xét nghiệm này có thể phát hiện nhịp đập sớm,
xác định mô hình và nguồn của nó, và bất kỳ bệnh tim tiềm ẩn.
Nếu trải nghiệm thường xuyên các cơn co tâm thất sớm,
có thể không được phát hiện trong thời gian ngắn bằng điện tâm đồ tiêu chuẩn. Có
thể cần điện tâm đồ theo dõi Holter hay ECG ghi sự kiện cho 24 giờ hoặc nhiều hơn
để nắm bắt nhịp bất thường bất kỳ:
ECG tiêu chuẩn. Trong điện tâm đồ tiêu chuẩn, bộ cảm
biến (điện cực) được gắn vào ngực và chân tay để tạo ra một hồ sơ các tín hiệu điện
đi qua tim. Nó thường được thực hiện trong phòng khám và bệnh viện, chỉ kéo dài
vài phút.
ECG gắng sức. Thử nghiệm chẩn đoán sử dụng điện tim để
ghi lại hoạt động điện của tim trong khi đi bộ trên máy chạy bộ hay đạp xe đạp
tại chỗ. Nó có thể giúp xác định tầm quan trọng của các cơn co thất sớm. Khi nhịp
đập sớm biến mất hoặc giảm tần xuất trong thử nghiệm, chúng thường được xem là
vô hại. Mặt khác, nếu kích động thêm, nó có thể cho thấy nguy cơ cao hơn của vấn
đề về nhịp tim nghiêm trọng.
Holter theo dõi. Thiết bị di động trong túi hoặc dây
đeo vai. Nó tự động ghi lại hoạt động của tim trong thời gian toàn bộ 24 giờ,
cung cấp cho bác sĩ cái nhìn mở rộng của nhịp tim.
Ghi điện tâm đồ sự kiện. Thiết bị điện cầm tay cũng
có thể được thực hiện trong túi hoặc đeo trên vai để giám sát các hoạt động của
tim. Tuy nhiên, không giống như Holter, nó không ghi lại liên tục. Khi cảm thấy
có các triệu chứng, nhấn nút, và điện tâm đồ ngắn được ghi lại. Điều này cho phép
bác sĩ nhìn thấy nhịp tim tại thời điểm có các triệu chứng.
Điện tâm đồ Holter hoặc ghi sự kiện có thể giúp xác định
các mô hình của các cơn co thắt sớm tâm thất. Hai nhịp đập sớm trong một hàng được
gọi là lặp lại. Nhịp ngoại tâm thu thất nhịp ba có xu hướng vô hại. Những loại
khác, chẳng hạn như nhịp đôi - xen kẽ nhịp đập bình thường và nhịp đập sớm - có
thể liên quan với các triệu chứng. Hơn ba nhịp đập thất sớm trong một hàng được
gọi là nhịp nhanh thất - có thể gây ra các triệu chứng và là một dấu hiệu của bệnh
tim nghiêm trọng.
Phương pháp điều trị và thuốc
Hầu hết những người bị cơn co thắt sớm tâm thất và
tim bình thường sẽ không cần điều trị. Hiếm khi, nếu có thường xuyên các triệu
chứng khó chịu, có thể được điều trị để giúp cảm thấy tốt hơn, nhưng PVCs thường
không có hại.
Trong một số trường hợp, nếu có bệnh cơ tim có thể dẫn
đến các vấn đề nhịp điệu nghiêm trọng hơn, có thể cần phải có những nỗ lực để
tránh gây ra hoặc có thể dùng thuốc.
Thay đổi phong cách sống. Loại bỏ yếu tố thông thường
gây nên - chẳng hạn như cà phê hoặc thuốc lá - có thể làm giảm tần suất và mức độ
nghiêm trọng của các triệu chứng.
Thuốc chẹn beta. Thường được sử dụng để điều trị huyết
áp cao và bệnh tim - có thể ngăn chặn các cơn co thắt sớm. Các thuốc khác như
thuốc chẹn kênh canxi, hoặc thuốc chống loạn nhịp, chẳng hạn như amiodarone,
cũng có thể được sử dụng nếu có nhịp nhanh thất hoặc co thắt thất sớm rất thường
xuyên mà làm giảm chức năng của tim, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.
Nếu có PVCs rất thường xuyên liên quan đến bệnh tim
tiềm ẩn và nhịp nhanh thất, bác sĩ có thể khuyên nên điều trị.
Phong cách sống và biện pháp khắc phục
Các chiến lược tự chăm sóc sau đây có thể giúp kiểm
soát các cơn co thắt sớm thất và cải thiện sức khỏe tim:
Theo dõi. Nếu có các triệu chứng thường xuyên, có thể
lưu ý các triệu chứng và các hoạt động. Điều này có thể giúp xác định các chất
hoặc các hành động có thể gây ra các cơn co thắt tâm thất sớm.
Thay đổi chất sử dụng. Caffeine, rượu, thuốc lá và
thuốc kích thích khác được biết là gây ra các cơn co thắt tâm thất sớm. Giảm hoặc
tránh các chất này có thể làm giảm triệu chứng.
Quản lý căng thẳng. Lo âu có thể gây nhịp tim bất thường.
Nếu nghĩ rằng sự lo lắng có thể đóng góp vào tình trạng, hãy thử kỹ thuật giảm
stress, như thiền định, phản hồi sinh học hoặc tập thể dục, hay nói chuyện với
bác sĩ về thuốc chống lo âu.
